Mart ayının ortalarında koronavirüs pandemisi nedeni ile okuyucu hizmetine kapatılan kütüphaneler, 1 Haziran tarihi ile kontrollü sosyal hayat kapsamında yeniden kullanıcıları ile buluştular. Ülkemiz pandemi ile mücadelesinde göstermiş olduğu başarıyı, kütüphanelerin yeniden açılması noktasında da gösterdiği gözlemlenmiştir.
Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 1 Haziran 2020 tarihinde yayınlanan Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberinde kütüphanelere ilişkin alınması gereken önlemler yer almaktadır. Bu kapsamda ülkemiz kütüphanelerinin belirlenen kurallar bağlamında yeni normale hızla adaptasyon sağlamışlardır. Bu yazı ülkemiz kütüphanelerinin en iyi yeniden açılma uygulamalarını derledik. Süreç içerisindeki gelişmeler ile güncellenecektir.
1. İletişim
Kütüphanelerin kullanıcıya açılacağı duyurusu yapıldıktan sonra 30 Mayıs 2020 tarihinde Kütüphanecilik ve Bilgi Bilimi Web Platformu tarafından “Pandemi öncesi, süreci ve normalleşme döneminde halk kütüphaneleri” başlıklı 2 saati aşan bir webinar düzenlenerek konuya ilişkin TKD İzmir Şube Başkanı Sayın Asuman Nesibe ÖZDİL, Halfeti İlçe Halk Kütüphanesinden Sayın Yüksel POLAT, Yalova İl Halk Kütüphanesinden Sayın Hakan YÜCEL, Düzce İl Halk Kütüphanesinden Sayın Hilay AY, Antalya Tekelioğlu İl Halk Kütüphanesinden Sayın Mehmet KÜÇÜK tarafından konuya ilişkin bilgi paylaşımında bulunulmuştur.
Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi covid-19 kapsamında önlemlerini alarak 1 Haziran itibari ile açılmıştır. Kısıtlı sayıda kullanıcıya hizmet vermekte olan kütüphane, kullanıcıyı yeni sürece hazırlamak için sosyal medya hesaplarında tanıtım/deneyim videosu yayınlamıştır. Böylece kütüphaneye gitmeden ne ile karşılaşacağınızı görebilmektesiniz.
Kütüphaneye gelmeden, kütüphane kurallarına ilişkin bilgilendirme yapılarak yeni normalde kullanıcıların uyması gereken hususlar sosyal medya aracılığı ile paylaşılmıştır.
Kütüphane mesai saatleri yeniden düzenlenmiş ve kapasite %25 olarak belirlenmiştir.
Kütüphaneler, yeniden açılırken keyifli görseller ile bilgi paylaşarak kullanıcılarına bir nevi hoş geldiniz mesajı verdiler.
Pozitif yönlendirmeler ile toplumun iyilik halinin korunması desteklenmektedir.
2. Sosyal mesafe önlemleri
- Sosyal mesafeyi destekleyen tabelalar
- Zemin işaretleme
- Mobilyaları yeniden düzenleme
- Ayrı giriş ve çıkış
- Sınırlı çalışma saatleri
- Belirli kullanıcı grupları için çalışma saatleri
- Kütüphanedeki alanların kullanımını sınırlayın (örn. Toplantı odaları, kafe, tuvaletler)
- Kütüphanede sınırlı sayıda kişinin bulundurulması
- Kütüphanede bulunma süresinin sınırlandırılması
- Terminaller arasında boşluk oluşturmak için bilgisayarları kaldırın
- PC oturumlarında zaman sınırları
Sabit mobilyalar, uyarılar ile sosyal mesafeye uygun olarak düzenlenmiştir.
Kütüphane girişlerinde fiziki mesafe uyarıları, 14 Kuralı, dezenfektanlar
bulundurularak kütüphane dolaşımı düzenlenmiştir.
Personel ve kullanıcı etkileşimi sosyal mesafe kuralına göre düzenlenmiş ve yer işaretlemeleri ile yönlendirme yapılmıştır.
Maske kullanım zorunluluğu kütüphane girişinde hatırlatılmıştır.
Kütüphanenin girişinde ateş kontrolü yapılmaktadır.
Çalışma salonlarında bulunan mobilyalar 1.5 m. sosyal mesafe kuralına göre yeniden düzenlenmiştir.
Masalarda toplu çalışmanın önüne geçmek adına masa üstü işaretlemeleri kullanılmaktadır.
3. Güvenlik önlemleri
- Yüksek riskli alanları belirlemek için İş Sağlığı ve Güvenliği risk değerlendirmesi
- Paylaşılan cihazlar ve malzemeler dahil öncelikli alanlara odaklanan temizlik programı
- İade edilen ürünleri karantinaya alma ve / veya sterilize etme
- Personel ve kamu kullanımı için mendil ve dezenfektan kullanılabilirliği
- Sosyal mesafe ölçmenin daha az etkili olduğu ekranlar yükleyin
Kitap temizleme makineleri covid-19 dönemi için üretilmemekle birlikte
genel bir temizlik için fayda sağlamaktadır.
En önemli konulardan biri yeni binalarda iç havalandırma sistemidir.
Düzce İl Halk Kütüphanesi bu konuda yönlendirme yapmıştır.
4. Personel desteği
- Kütüphanedeki personel sayısını azaltmak için vardiya çalışması
- Mümkün olan yerlerde otomatik kontrol istasyonlarının kullanımını teşvik edin
- Kütüphane kullanıcıları için yüz yüze yardım beklentisini yönetin
Personelin süreci yönetmesi, sürece hazırlığı ile doğru orantılıdır.
Kütüphaneler tüm personeli ile bu kapsamda özveri ile ellerinden geleni yapmaktadır.
Tıpkı birçok kamu kurum ve kuruluşu çalışanı gibi kütüphane çalışanları da yeni personel ekipmanlarına uyum sağlamaktadır.
“Sevdiğiniz işi yaparsanız, bir gün bile çalışmış sayılmazsınız.” Konfüçyüs
Ülkemiz kütüphanelerinin koronavirüs süresince yaptıkları ve KSH ile yapmayı planladıklarına ilişkin daha ayrıntılı bilgi için:
NOT: Söz konusu yazıda kullanılan görseller ilgili kütüphanelerin sosyal medya hesaplarından alınmış olup görsellerin üzerinde hesap isimleri korunmuştur. Daha fazla bilgi almak için sosyal medya hesaplarını ziyaret edebilir, takipleriniz ile destek olabilirsiniz.