21 Gün Meydan Okuması (COVID-19)


Elinizde çocuklarınızın sizi sakince oturup dinlenmelerini sağlayacak, aynı zamanda hayal gücünü geliştirecek, kelime dağarcığını arttıracak ve tüm bunlarında ötesinde empati kurma becerilerini geliştirip, onlara öz güven aşılayacak, ahlaki gelişimlerine olumlu katkı verecek, geleceğe daha güvenli ve korkusuz bakmalarını sağlayacak bir efsunlu değnek olduğunu hayal edin!
Prof Dr Gerald Hüther- Nörobiyolog
Son zamanlarda dünyada ve ülkemizde özellikle doğal afetler başta olmak üzere olumsuzluklar yaşanmaktadır. İstemesek de bu durumlardan etkilenen çocuklarımız da bulunmaktadır. Bir şenlik olarak kutlamayı planladığımız Masal Anlatma Şenliğimizi bu olumsuzluklar nedeni ile Masal Kumbarasına dönüştürme kararı aldık.
Amacımız, 26 Şubat Masal Anlatma Günü vesilesi ile Türkiye’deki tüm çocukların erişimine açık umut dolu masalları bir kumbarada toplamak… masalların iyileştirici gücü ile çocuklarımızı sarmak…
Bu projeye hiçbir ücret talep etmeksizin gönülden destek sağlayan masal anlatıcılarımıza derin minnetimizi sunuyoruz. Emeklerini ülkemiz çocuklarının bir anlık mutluluğu için kumbaramıza atan tüm dostlara teşekkür ediyoruz. Tüm duyarlı masal anlatıcılarımızı da masal kumbaramıza destek olmaya davet ediyoruz.
Kütüphanelerde ve okullarda çocuklarla buluşmasını hayal ettiğimiz masallarımıza ait bağlantılar aşağıda yer almaktadır. Masal anlatma gününde biriktirdiğiniz anılarınızı @kutupanne #tellafairytaleday #masalanlatmagünü etiketleri ile yayınlayarak bizimle paylaşabilirsiniz.
#masalanlatmagünü #tellafairytaleday
26 Şubat Masal Anlatma Günü her sene dünyanın farklı yerlerinde gayri resmi olarak kutlanan bir gündür. Aslında Masala Anlatma Günü masalları okumak, anlatmak ve dinlemek için vesiledir.
Bir varmış bir yokmuş… ile başlayan ve bizi büyülü bir dünyaya doğru yola çıkarak kısa masallar sözlü kültürümüzün bir parçasıdır.
Havva İrmak
Çocukların öğrenmesinde önemli iki etkinlik türü mevcut olduğunu söyler Bunlar Oyun ve Masal Saatleridir.
Her ikisinde de çocuğun beynindeki duygu merkezleri harekete geçirilir ve normal öğrenme sürecine nazaran masal saati ve oyunla öğrenen çocuğun beyin fonksiyonları %70 daha fazladır.
İnsanın ilk çocukluk yılları kabul edilen 0-7 yaş aralığında çocukların kimlik kazanımlarının tamamlandığı, yapılan araştırmalar göstermekledir. Bu yaş aralığında çocuklar, kendini, yaşadığı çevreyi, kendi örf ve adetlerini, sosyal ilişkilerin kurallarını ve dünyayı öğrenir. Bilişsel ve duyusal zekâlarını geliştiren, sosyalleşmelerini sağlayan, dil becerilerini geliştiren masallar aynı zamanda evrensel değerleri ve Allah inancı gibi kavramları masallar vesilesiyle kavrama yetisi sağlar.
Evrensel değerleri ve Allah inancı gibi konuları da bu yaş aralığında öğrenir. Sabır hoşgörü, dürüstlük gibi erdemleri çevresindeki birinci derece ailesinden taklit yoluyla öğrendiği gibi hikâye ve masalla simgeleştirme, imgeleme yoluyla da öğrenirler.
İste bu nedenle masallar, çocukların hayal dünyalarına açılan kapılardır. Ahlaklı, adaletli, çevresine duyarlı ve saygılı çocukların yetişmesi için masalların değer eğitiminde kullanılması elzemdir. Masallarda, iyi-kötü, adil-zalim, diğerkâm-bencil, kibirli-alçakgönüllü, gibi kavramlar masalda çatışma halindedir. Masalın sonunda bu çatışma bir dönüşüme bu dönüşümde mutlu sona erdirir. Bütün kusurlar, kötülükler, çirkinlikler, masal sonunda iyilik, güzellik ve harikuladeliğe dönüşür. (Pertev Naili Boratav halk Edebiyatı dersleri 174.)
Masal kahramanlarının masal boyunca iradeleriyle yola düşmeleri, akıl ve kalplerinin yolda rehberlikleri ve evrensel değerlere ulaşma mücadeleleri, masalları dinleyen ve okuyanlar çocuklar için, zihinlere ve kalplara ince ince işlenen bir değer eğitiminin birer basamağıdır.
Dünyayı annemle tanımaya başladım. Onun kokusuydu, gülüşüydü dünya benim için. Güvendim. Sevindim geldiğime. Sonra başka insanlarla tanıştım. Oyuncaklarımla arkadaşlık kurmayı öğrendim. Farklı lezzetlerle, kuşla, bulutla, güneşle tanıştırdı annem beni. Aldı parklara götürdü. Daha büyük oyuncaklarla, başka çocuklarla tanıştım.
İlk kitabımı aldı annem. Sayfalarında yeni dünyalar buldum. Sonra kucakladı bir gün yüzlerce kitabın olduğu gizli bir evrene götürdü. Gök kuşağının içine oturdum, renklerinin içinde kayboldum. Her taraf kitap, her taraf arkadaş. Tilkiler, periler, ormanlar, günebakanlar, tavşanlar, bahçeler, oyunlar, pastalar, uğur böcekleri, kardan adamlarla dolu bir evren.
Benim ikinci annem oldu burası. Kütüp-annem oldu.
Renkli raflardan kitapları alıp sayfalarının içinde dolaşmaya bayılıyorum. Her gelişimde yumuşacık kollarına alıyor, dünyanın her tarafında dolaştırıyor, öğretiyor, eğlendiriyor, mutlu ediyor beni. Kütüphaneden her çıkışta büyüyorum sanki. Bir öpücük konduruyorum annemin mis kokulu yanağına. Kulağına fısıldıyorum:
‘Ben de büyüyünce çocuklarımı götüreceğim kitaplıklara. Söz veriyorum sana anneciğim!’
Kütüphaneler benim zamanımda çok severek gittiğim bilgiye ulaşmanın adresiydi. Şimdilerde sadece bilgiye ulaşmanın adresi olduğunu sanıyorsanız çok yanılıyorsunuz. Kütüphane artık çocuklarımız için doğru sosyalleşmenin de adresi.
Çocuklarımızın renkli, heyecanlı, aktif, öğrenmeye açık dünyasını kütüphaneyle buluşturuyorlar. Örneğin, bedensel ve zihinsel çalışma bütünlüğünün en güzel örneklerinden olan “Koşarak Satranç Oynama” olarak da adlandırılan oryantiring sporuyla ilk ” Kütüphane Oryantiring” etkinliği gerçekleştirildi. Çocuklarımız aileleriyle ve arkadaşlarıyla hoş ve verimli vakit geçirdiler ve kütüphanede kitapları nasıl bulacaklarını eğlenerek öğrenme şansına ulaştılar. Çocuklarımızla bir spor masalı yaşadık..
Kütüp-Anne Platformu ve Dos Junior Company iş birliğinde düzenlenen #okuyorum2020 kampanyası ile yeni yılda 21 farklı ilde 30 kütüphanenin duvarları dünyaya açılıyor.
@golbasiilcehalkkutuphanesi
“Günaydın” dedi Küçük Prens. “Günaydın” dedi bir krala, bir sarhoşa, bir palyaçoya, bir bilgine…”Günaydın” dedi bir yılana, bir tilkiye, bir çiçeğe…
“Günaydın” demeli, insanlara, bitkilere, canlılara… Tanımaya çalışmalı canlı cansız tüm varlığı. Sadece sayılarla görmemeli Dünyayı. Renkleriyle, duygularıyla tanımaya çalışmalı, sorgulamalı, ısrarla sorgulamalı insan, öğrenmek için, anlamak için… Küçük Prens
Antonie de Saint-Exupery
@ankglbskutup
Kırmızı şemsiyeli adam, şemsiyesini her zaman yanında taşırdı. Sabah evden çıkarken yanına alır, hava yağmurlu olsun olmasın gün boyu yanında dolaştırırdı. Sokak kapısından dışarıya adımını atar atmaz, şemsiyesini açıverirdi. Sonra, başını uzatıp bakardı, yağmur yağıyor mu diye… Eğer hava güneşliyse, şemsiyeyi kapatıp koluna asar yoluna devam ederdi. (AKAL Aytül, Kırmızı Şemsiye, 2011, say. 3)
@kariyerkoleji.com.tr
@e.hacikurakutuphaneleri
“Büyükler sayılara bayılırlar. Yeni bir arkadaş edindiniz diyelim:onun hakkında hiçbir zaman asıl sormaları gerekenleri sormazlar “Sesi nasıl?” demezler.Örneğin ya da “Hangi oyunları sever? Kelebek koleksiyonu var mı ?” diye sormazlar. Onun yerine ” Kaç yaşında?” derler. ” Kaç kardeşi var_ Kaç kilo?Babası kaç para kazanıyor?” ancak bu sayılarla tanıyabileceklerini sanırlar arkadaşlarınızı.”
Küçük Prens – Antoine De Saint Exuper
@tekeliogluihk
“Dünya o kadar büyüktür ki, her yerini dolaşamazsın.”
“Zararı yok, gidebildiğim kadar giderim ben de…”
Küçük Kara Balık, Samed Behrengi
@inegolhalkkutuphanesi
“Bu bir kitap.
Siyah kelimeler: Beyaz kağıt üzerinde.
Ne tuşları var: Ne ödül puanları. Ne de tek bir ses.
Görebileceğin en sessiz, en sıradan şey…
Daha yakından bakmayı öğreninceye kadar…” (Kitap , David Miles)
“O halde kendini yargılayacaksın,” dedi kral. “En zoru da budur. Kendini yargılamak başkasını yargılamaya benzemez. Eğer kendini yargılamayı başarabilirsen, o zaman gerçek bilgeliğe ulaşmışsın demektir.” Küçük Prens
“Geri dönüp bir prenses olmayacağım. O aptal elbiseler içinde Saray’da salınıp durmayacağım. Doktor olmak istiyorum ben.” ZOGİ
“Rica ediyoruz, yalvarıyoruz hepinize, lütfen. Evinize gider gitmez atın televizyonunuzu pencereden, televizyonun boşalan yerine, hemen koyuverin bir kütüphane. Sonra doldun o güzelim kitaplar raflara, girmesin bir daha o kötü görüntü odalara..” (Charlie’nin Çikolata Fabrikası-Roald Dahl)
“Ah ne harika!” dedi Zackarina. “Uzayda uçmak ne güzel olur. Bunu yapabilmeyi ne kadar isterdim.” Gülümsedi Kumkurdu, beyaz, geniş ve oldukça alaycı bir gülümsemeydi bu. “Zaten yapıyorsun ya” dedi Kumkurdu. “Dünya gezegeni denilen uzay aracıyla uzayda gezip duruyorsun!”
“Bana Uçan Ayak derler oğlum. Bilmiyor musun?” diyerek göğsünü kabarttı sevimli sincap
“Çünkü hiçbir güç, sözcüklerinkiyle boy ölçüşemez, onlarin etkileme gücüne sınır çizilemez.” Emin Özdemir- Mutlukent’in Yöneticisi.
@karaburunilcehalkkutuphanesi
-Sen hiç kapı çarptın mı Polly Teyze?
-Hiç sanmıyorum Pollyanna!
-Ah Polly Teyzeciğim, ne yazık!
-Yazık mı?
-Tabii. Eğer içindeki kapıları çarpmak gelseydi, çarpardın. Hiç çarpmadığına göre bugüne kadar hiçbir şey seni mutlu etmemiş. Yoksa kesin kendini tutamazdın. Hiç mutlu olmadığın için gerçekten çok üzüldüm…
… Pollyanna, Eleanor H. PORTER.
@urlakutuphane
“İlk tomurcuğu küçük kız gördü, hani şu ilk gülücüğün sahibi. Sonrası çorap söküğü gibi geldi. Tomurcuk tomurcuk ardına, gülücük gülücük ardına “
@zubeydehanimilhalkkutuphanesi
“Evren her şeydir,” dedi Kumkurdu. “Var olan her şey! burada ve şimdi o zaman ve orada.Aydınlık ve karanlık, galaksiler ve yıldızlar, gezegenler, kuyruklu yıldızlar, trampetler ve kartallar ve ayılar ve bazen, Bir pantolonun cebinde duran tozlu, kırmızı şekerlemeler.”
@kirikkaleilhalk
“Ama gözler gerçeği göremez ki. Yüreğiyle aramalı insan” Küçük Prens
@kirklareli_il_halk_kutuphanesi
“Küçük Karabalık Ay’ı çok severdi. Ay ışığının vurduğu geceler, yosunların arasından süzülüp Ay’la birkaç kelime konuşmak isterdi ama her defasında annesi uyanıp onu tekrar yosunlara çeker, uyuturdu.
Küçük Kara Balık ay ışığına çıkıp:
-Selam güzel ay!
-Selam Küçük Kara Balık. Nereden böyle?
-Dünya seyahatine çıktım.
-Ay: Dünya çok büyüktür. Her yerini dolaşamazsın ki!
-Balık: Olsun, gücümün yettiği yere kadar gideceğim…” (Behrengi, 2011: 29-31)
@kiliscocukkutuphanesi
“Gidenler bazen dönmez” demişti annem. Dönmeyiz belki de. Ben dönmek isterim. Eğilip bir avuç toprak aldım “Toprak, biraz ülke kokar!
Annemle göz göze geldik. Bir şey demedi bana.Cebime koydum toprağı. Babam fısıldayarak, “Çabuk, çabuk…” diyor sürekli. Aceleyle bindik. Babam önde oturdu. “Maceraya hazır mısın Beşir?” dedi. Macera, filmlerdeki gibi olur. Kötü insanlardan kaçılır. Tehlikeli bir şeydir. Kaçmak istersin, böyle yakalanacak gibi olursun, kurtulursun. Film izlerken avuçların terler. Kalbin pıt pıt atar.Toprak yapıştı avuçlarıma. Silmem ben onları. “Toprak biraz da ev kokar.”
(Kuş Olsam Evime Uçsam.. Güzin Öztürk )
@erdemlihalkkutuphanesi
“Horozun düşüncesine göre dünya dönüyorsa bunu anlamanın en sağlıklı yolu dünyanın dışına çıkmak ve dünyaya oradan bakmaktı… Karpuz çekirdekleri karpuzu göremezler.” KUŞKUCU HOROZ, MEVLANA İDRİS.
@fethiyehalkkutuphanesi
“Daha önce pek fazla okumuyordum. Kitaplar evimizde pek sık görülmez. Ekmeğin daha önemli olduğu düşünülürdü. Karnımıza doyurmak zihnimizi doyurmaktan daha önemli işti.” (Sol Ayağım- Christy Brown)
@borkutuphane
“Ah, ama Polly Teyze, bana hiç zaman bırakmadınız; yani hayatımı yaşamak için.
Hayatını yaşamak için mi? Ne demek istiyorsun çocuğum? Sanki bunca zamandır yaşamıyorsun gibi!
Ah, tabii ki bunca zamandır nefes alıyordum Polly Teyze ama yaşamıyordum. Uyurken de nefes alırsınız ama hayatı yaşayamazsınız. Demek istediğim yaşamak… Yapmak istediğin şeyleri yapmak: Dışarı çıkmak, kitap okumak (sadece kendime tabii), tepelere, dağlara tırmanmak, Tom Bey ve Nancy ile sohbet etmek, dün geçtiğim o muhteşem güzellikteki yollardaki bütün insanlarla, herkesle, her şeyle, bütün evlerle ilgili şeyler öğrenmek. İşte yaşamak dediğim bu Polly Teyze, dikiş dikmek, yemek yapmak değil.
Nefes almak yaşamak değildir. “
(Pollyanna – Eleanor H. Porter)
@ciftlikilcehalkkutuphanesi
“Hoşça git,” dedi tilki. “Vereceğim sır çok basit: İnsan ancak yüreğiyle baktığı zaman doğruyu görebilir. Gerçeğin mayası gözle görülmez.” Küçük Prens unutmamak için tekrarladı: “Gerçeğin mayası gözle görülmez.”
@alacamkutuphane
“Siz kışı kutluyorsunuz…Ama ne giysisi, ne ayakkabısı, ne de ısınacak ateşi olan çocuklar var. Uzun yollar katedip köylere inen, soğuktan kanayan ellerinde okullarını ısıtmak için bir parça odun taşıyan binlercesi var.” (Çocuk Kalbi- Amicis, Edmondo De.)
@termehalkkutuphanesi
“Daha çok anlat” dedim.
“Hoşuna gidiyor mu?”
“Çok. Elimden gelse seninle sekiz yüz elli iki bin kilometre hiç durmadan konuşurdum.”
“Bu kadar yola nasıl benzin yetiştiririz?”
“Gider gibi yaparız.”
(Şeker Portakalı, José Mauro de Vasconcelos)
@semsi_sivasi_il_halk_kutuphane
Kendimizi kelimelerle ifade edin tüm dünyaya kim olduğunuzu ve dünyayı nasıl daha güzel yapabileceğinizi anlatın.
@namikkemalilhalkkutuphanesi
“Yetişkin bir balık gibi oturamaz insan, bedeni büyüyüp gelişirken. Koşmalı, oynamalı, zıplamalı, hop hop hoplamalı.” (Lin, 2017: 51)
@sarkoyihk
“Bir şeyler beklemek, hayal kurmayı zevkli hale getirir.” Masal Koleksiyoncusu, Nihan TEMİZ
“-Sen bizim için çok özelsin, inan olduğun gibi çok güzelsin. Kolaylaşacak giyinmek biraz büyüyünce, Ahtapot olmayı seveceksin gelişip güçlenince. Kulağa ne hoş geliyordu, annesi böyle söyleyince.”
Yavru Ahtapot Olmak Çok Zor
Sara Şahinkanat
@zilekutuphane
@safaliyilmazcocukkutuphanesi
“Gerçeğin mayası gözle görülmez” Küçük Prens
DOLU DOLU BİR YILA HAZIR MISINIZ?
Dünyada halka hizmet veren kütüphanelerin başarısı yaptıkları etkinlikler ile ölçülüyor. Etkinliklerin küresel amaçlardan yerel taleplere kadar çeşitlendirilmesi en önemli konulardan biri.
Muhakkak ki masal saati, sanat saati, kitap okuma grupları ya da yazar buluşmaları gibi rutin programların da kütüphanelerde olması gerekiyor. Ancak tematik etkinliklerin de yıllık planlamada yer bulması kütüphaneyi yaşamın içine çekmektedir.
Biz de Kütüp-Anne Ekibi olarak sizlere ilham verecek birçok keyifli belirli gün ve haftayı sizler için derledik. Milli Bayramlarımız, küresel farkındalık günlerinin yanında eğlenceli günleri de içeren bu takvimin kütüphanelerde ya da okullarda ya da çocuklara hizmet üreten merkezlerde kullanılması hayali ile ücretsiz olarak size sunuyoruz.
2020 yılı süresince Kütüp-Anne 2020 Etkinlik Takviminden yararlanarak/ilham alarak düzenlediğiniz etkinliklerinizi #kutupanne2020 etiketi ile paylaşıp Kütüphaneler konusunda kurduğumuz ağın bir parçası olabilirsiniz.
Yukarıda görselini gördüğünüz takvimin 50*70 cm boyutlarındaki orjinal haline ücretsiz sahip olmak için tek yapmanız gereken aşağıda yer alan formda ilgili yerlede eposta adresinizi ve 2020 yılı mesajınızı bizimle paylaşmanız. En kısa sürede formda belirttiğiniz eposta adresine takviminiz iletilecektir.
Özveri ile yoğun bir tempoda çalışarak sizler için dolu dolu bir 2020 takvimi hazırlıklarına destek veren ve adı aşağıda yer alan ekip arkadaşlarımıza Kütüp-Anne Platformu olarak Teşekkür Ederiz.
Mücahit Tarık Çitçi – Endüstri Mühendisliği
Muhammet Faik Kaya – İşletme
Kübra Meryem Erkan – Grafik Tasarım
Zeynep Pirden – İktisat – Anne 🙂
Kütüp-Anne Platformu olarak 2016 yılından bu yana çocuk, kitap ve kütüphane odağında çalışmalar yürütüyoruz. Çalışmalarımızın etkisi ve başarısı gönüllülerimizin desteği ile şekilleniyor. “Kütüphaneden Aldım, Eğitimime Kattım.” Projesi çocukların kitap ve kütüphaneler ile buluşmasında öğretmenlerimizin kilit bir role sahip oldukları gerçeğinden yola çıkarak oluşturulmuştur. Sizlerin desteği bu çalışmanın daha fazla çocuğa katkı sunması için çok kıymetli. Aynı hayal ile heyecanlanan gönüllülerden oluşan ekibimize HOŞ GELDİNİZ 🙂
Projenin etiketi: #eğitimdekütüphane
Projenin Sloganı: Kütüphaneden Aldım, Eğitimime Kattım.
Projenin web sayfası: https://www.kutupanne.com/2019/12/egitimde-kutuphane-projesi/
Projenin amacı öncelikli olarak öğretmenlerin dersleri ile ilişkilendirebileceği kitapları kütüphaneden seçerek ödünç alması ve ders sırasında öğrencilerine kütüphanelerden bahsedip kitabı kütüphaneden aldığını, üyelik ile kitap ödünç alınabildiğini ve halk kütüphanelerinde tüm hizmetlerin ücretsiz olduğunu belirtmesidir.
Aşağıdaki linkten ödünç aldığınız kitabı eğitim sürecinize dahil etme sürecine ilişkin forma erişebilirsiniz.
http://bit.ly/egitimdekutuphane
Projemize katılan tüm öğretmenlerimize Katılım Sertifikası verilecektir. Ayrıca hazırlanacak raporda oluşturulacak gurur tablosunda okul ve öğretmenlerimizin isimleri yer alacaktır.
Eğitimde Kütüphane Kitapları için tıklayınız.
Eğitimde Kütüphane Projesi Gurur Listemiz için tıklayınız.
Otobüslerde kitap uygulamasından, küçük ücretsiz kütüphanelere, “kitap aşkını yaymanın yaratıcı yolları…”
Okul otobüsüne kitaplar koymak gibi süper bir fikre sahip olan öğretmen hakkında yayılan hikâyenin ardında çok önemli bir mesaj saklı;
“Okulunuzda ya da çevrenizde okuma kültürünü teşvik etmek için küçük aksiyonlar büyük etkiler yaratabilir.”
Öğrenciler, okumanın değerini bilip kitap okumayı keyifle deneyimlediklerinde ve okumanın onları güçlendirdiğini fark ettiklerinde, edebiyat öğrenimi konusunda zincir etkisi yaratmış oluruz. Tam bu noktada okuma kültürünü geliştirmek için 25 favori strateji yardımcı olacaktır:
Sınıfınızın duyuru panosunda ya da koridorda, hatta duvar saatinde harika kitaplar konusunda çok zahmet gerektirmeyen ipuçları bırakmak öğrencilerin dikkatini çekecektir.
Kütüphanelerinizin, çocukların ulaşabileceği, kolayca güzel bir kitap bulabileceği ve hemen okumaya başlayabileceği alanlar olarak organize edildiğinden emin olun.
Verimli sınıf kütüphanesi düzeni konusunda milyonlarca görüş içinde yazılmış It’s All About the Books: How to Create Bookrooms and Classrooms that Inspire Readers isimli profesyonel kitabı tavsiye edebiliriz.
Çekici bir şekilde kitapları sınıfınızın her bölümünde sergilemek, kitapların çeşitli amaçlarla kullanımının altını çizecektir. Küçük çocuklar kitapları ‘mış’ gibi oyunlarında kullanabilir; örneğin oyuncak bebekler uyku öncesi hikayelerini severler! Kuş gözlemciliğine dair cam kenarına bırakılmış bir kılavuz kitap ya da havalı bir kaya ya da deniz kabuğu koleksiyonu kitabı her yaştan çocuğun ilgisini çeker.
Evet, genel uygulama kitapları seviyelerine göre ayırmak… Ancak bu yaklaşım miadını doldurmuş durumda. Okuyucuları sevdikleri kitapları okumak konusunda cesaretlendirmek için kütüphanenizdeki kitapları seviyesi yerine konusu, yazarı, türüne göre organize edebilirsiniz.
Her çocuğun okuması gereken klasik kitaplar muhakkak olacaktır, ancak çocuklar ne yeni ve güncel ise ona yönelirler. Yıpranmış ve eski tarihli kitapları yenileyin. Yeni çıkan kitaplar için göze çarpan sınıf organizasyonları ile kutlama yapın.
Cazibeli özel sunuşlar çocuklar için etkili olur. Kitaplar hakkında heyecanı teşvik etmek için okuma temalı eğlenceli elementler ekleyebilirsiniz. Bu otomat makinesi çocuklardan övgü dolu yorumlar almıştır. Eski sakız topları dağıtıcısını şiir dolu otomat makinesine dönüştürerek yeniden kullanıma sokabilir ya da geri dönüşüm malzemelerinden kendi ürününüzü yapabilirsiniz.
Herhangi birinin bir kitap hakkında göklere çıkaran yorum yapması, o kitabı anında daha çekici kılar. Çocuklara kitap vurgulaması yapmak için sık sık kitap konuşmaları gerçekleştirin.
Okuyucuların birbirine görünür yollar ile kitap tavsiye ettiği bir çevre yaratın. ‘Ne Okuyorum’ ilan panosu hazırlayabilir, ömür boyu okumayı modellemek için öğretmen seçimleri ve diğer okul personeli seçimleri gerçekleştirebilirsiniz (ne kadar beklenmedik kişiler olursa o kadar iyi vurgulanabilir). Akran tavsiyeleri inanılmaz rağbet görür, bu nedenle çocukların favori kitaplarının tanıtımını yaptığı süregelen yöntemlerinizin olduğundan emin olun.
Her yaştan her sınıfta olması gereken uygulama ( fakülteler, aile organizasyonları da dahil) sesli kitap okumaktır. Kendinize kitap okunmasından zevk almak için asla çok yaşlı değilsiniz. Merak uyandıran bir kitabı sesli okumak ya da sesli okunan bir kitabı dinlemek, kitabın keyfine, eğlencesine varmak için en iyi yöntemdir. İlham almak için; Wall Street Journal çocuk kitapları eleştirmeni Meghan Cox Gurdon’dan The Enchanted Hour: The Miraculous Power of Reading Aloud in the Age of Distraction kitabına göz atabilirsiniz.
Okumak kendi başına bir zevktir, ancak çevre ile okumak onu daha da iyi yapar.
İlgi uyandıran sorular sorun.
Çocuklara stres yaratmadan kitaplar hakkında konuşma fırsatları verin. Örneğin Lunch Bunch book clubs (Öğlen yarım saat bir araya gelinerek aynı kitap üzerinde tartışılması ya da kitabın beraber okunması…) organizasyonları cesaretlendirmek gibi.
Kitap paylaşımı ile yaratılan özel bir bağ vardır. İlkokulda sesli olarak aynı kitap okunabilir. E.B.White’ın Charlotte’s Web gibi klasikleri geniş bir yaş kitlesini cezbeder ve her sınıf ile müfredat olarak bağ kurabilir. Ortaokul ve liselerde ise önemli toplum söyleşilerini destekleyen ve empati gelişimi sağlayan kitaplar seçilebilir.
Kaynak olarak One School, One Book programı web sitesine bakılabilir.
İçeriği eğlenceli edebiyat temalı anonsları sabah anonslarınızın parçası yapabilirsiniz.
Beğenilen bir kitaptan bir alıntı ya da farklı değişik bilgiler paylaşabilirsiniz ya da kelime oyunları inşa ederek günün şakası, bilmecesi tarzında anonslar ile öğrencilere kelimeler ile oynamanın eğlenceli yanını gösterebilirsiniz.
Okul yöneticileri, öğrencilerin ilgi duyacakları alanlara yön verebilir. Okumaya karşı duyulan ilgi de bunlardan biri olmalıdır. Her zaman yanında kitap taşıyan ve öğrencileri ile kitaplar hakkında konuşan bir müdür olabilirsiniz. Odasındaki kitaplığa göz gezdirmeleri için çocukları davet eden ya da doğum günü hediyesi olarak çocuklara kitap seçen müdür olabilirsiniz. Çünkü çocukların okul hayatında örnek aldıkları yöneticiler/öğretmenler her zaman vardır.
Kitapların gerçek insanlar tarafından yaratıldığının fark edilmesi çocuklar için çok etkili bir şeydir. Bizzat yazarın okulu ziyaret etmesi pahalı olabilir. Bu nedenle, sanal ziyaretler harika bir opsiyondur. Yazar Kate Messner Skype üzerinden ücretsiz olarak sınıflara bağlanan yazarların listesini sunuyor ( an extensive list of ). Yazarlara mektup yazmak da çocuklar için çok etkili olabiliyor. Aşağıdaki linkte bu konuda yardımcı ipuçları bulabilirsiniz.
https://www.weareteachers.com/yo ur-students-should-be-writing-to-authors/
Sınıfta ya da okulda kitap ödül töreni düzenlenmesi hem kitaplar konusunda heyecan yaratır hem de okuma çevresi oluşturur. Bulunduğunuz il/ilçedeki kitap yarışmalarına katılabilirsiniz ya da kendiniz bir yarışma ve ödül töreni düzenleyebilirsiniz. Ödül töreninde işin hakkını vermelisiniz; paparazziler, kırmızı halı, gözlükler, tüylü kıyafetler vs. 🙂
Kitap çılgınlığı (March Book Madness) fikri sosyal medyada rağbet görebilir ama sadece bununla kalmanıza gerek yok. Bayrak yarışı gibi ekipler oluşturulup kitap yarışı yapabilir ya da Bay Lemoncello’nun Kütüphane Olimpiyatlarını sunabilirsiniz. Kim demiş okumanın da bir spor olmadığını?
“March Book Madness Bracket” cocuklarda kitap okumayı heyecanlı hale getirmek, aynı zamanda onların rekabetçi ruhunu okuma ile birleştirmek için bir öğretmen tarafından oluşturulan bir oyun. Renkli bir duvar üzerinde oluşturulan bir turnuva panosu ile işe başlanmış. Her çocuk arkadaşlarına tavsiye edeceği bir kitap seçiyor. Bu kitapların kapak fotoğrafları şemada yerini alıyor. Her çocuk verilen 30 saniye içinde kitabını sınıf arkadaşlarına tanıtıp beğendirmek zorunda ki bir sonraki seviyeye geçebilmesi için arkadaşlarından oy alabilsin. Şemada her ilerleyişte, ilerleyen çocukların kitaplarını tanıtması için verilen süre de artıyor hatta bazı çocuklar sunumlarını poster ya da video sunumlar ile yapmak isteyebilir. Oylamalar sonucunda birinci seçilen kitap tüm sınıfça okunuyor. Kesinlikle okumayı eğlenceli hale getiren çocukları da heyecanlandıracak bir yöntem.
İyi bir meydan okuma gerçek bir okuma motivasyonu sağlayabilir ve aynı zamanda okuyucuları normalde seçmeyecekleri bir kitabı deneme konusunda cesaretlendirebilir.
Aylık #readingchallenge kampanyaları düzenleyebilir ya da kendi versiyonunuzu kurgulayabilirsiniz.
Çocukları okuma konusunda heyecanlandırmak ya da daha geniş bir okuma çevresine ulaşmalarını sağlamak için Instagram, Twitter ya da Snapcat kullanmanın birçok yöntemi var. #bookstagrammer gruplarına girerek başkalarına kitap tavsiyesinde bulunabilirler. Hatta Goodreads gibi sosyal medya hesaplarını takip etmek de motivasyon sağlayabilir. https://www.weareteachers.com/goodreads-in-the-classroom/
(How I Use Instagram, Twitter & Snapchat to Turn My Students Into Readers)
https://www.weareteachers.com/social-media-activities-for-ela/
Özel temalı okuma günleri ile okumaya ufak bir yenilik ilave edin. Bir el feneri alıp pijamalar ile battaniye altında okuyarak uzun süreli bir favori okuma aktivitesi oluşturabilirsiniz. Ayrıca açık havada okuma günleri düzenleyebilir, sınıf kütüphaneniz için kitap yığını dolu kitap temalı hazine sandığı oyunu yapabilir ya da “fractured fairy tale” günleri düzenleyebilirsiniz.
Klasik olmuş bir masal kitabının komik ve en olmadık anda bizi güldüren karakterlerini kim okumak istemez ki?
Öğretmenin harika bir kitabı sesli okumasından daha heyecan verici ne olabilir? İtfaiyecinin gelip okuması ya da bir polisin. Ya da bekçi, servis soförü gibi tanıdık bir okul çalışanının. Bu konuda en sevdikleri kitapları kapıp gelecek ve cocuklar ile sınıfta vakit geçirecek gönüllüleri çağırabilirsiniz.
Dünya Kitap Günü’nü (World Book Day) sınıfınıza getirip herkesin en sevdiği kitap karakteri gibi giyinmesine ne dersiniz? Daha fazla fikir ve kitap kutlama / tatil günlerine link üzerinden ulaşabilirsiniz
http://www.bookglow.net/month-by-month-literary-holiday-calendar/
Kütüphane Haftası, Dünya Çocuk Kitapları Haftası ya da 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı değerlendirilebilecek günler arasında yer alabilir.
Kitap sahipliği çocuklar için kjeyifli bir uygulamadır. Kendileri satın alamasalar bile ellerinde kitap ile eve dönmelerini sağlamak için okulunuzda kitap fuarı ile birlikte hediye kitap organizasyonuna ev sahipliği yapın.
Little Free Library’ in çekiciğilini yenemezsiniz. Öğrencileri okula ya da diğer yerel lokasyonlara küçük kitaplıklar yapılmak üzere kitap getirmesi için işin içine dahil edin, ya da çocukların araştırıp bulabileceği local kitaplık/kütüphaneleri listeleyin. Halk kütüphanesine her fırsatta vurgu yapın. Yerel kütüphane görevliniz ile çocukların kütüphane kullanımındaki bariyerlerini belirlemek ve bunların üstesinden gelmesine yardımcı olmak konusunda çalışabilirsiniz.
https://littlefreelibrary.org/students-receive-national-recognition-for-little-free-library-project/
Take a book, Share A Book
Tabii ki kendi kendine rahat bir ortamda okumanın yerini hiçbir şey tutamaz. Ancak kendisine evde kitap okuyacak kimse olmayan çocuklar konusunda endişeleniyorsanız online alternatifler sunabilirsiniz .Amerika- Texas’ta bir ilkokul öğretmeni Dr.Belinda George, Facebook üzerinden canlı olarak her Salı öğrencilerine yatmadan önce sesli kitap okuyor.
https://www.weareteachers.com/storytime/ linkini de farklı alternatifler için inceleyebilirsiniz
https://www.youtube.com/watch?v=8-xv25R5xqE
https://www.today.com/news/elementary-school-principal-reads-bedtime-stories-her-students-her-pjs-t149684
Bölge halkı tarafından geliştirilen edebiyat temalı programları duymayı hepimiz severiz. Örneğin kitap dolu berber dükkanı gibi! https://barbershopbooks.org/about-us/
Çocukların okul dışında nerelerde zaman geçirdiklerini tespit edip, ilgili yerlerde de kitap okunması için çalışmalar yapabilirsiniz.
Kaynak: https://www.weareteachers.com/build-reading-culture/
NOT: Okuma Kültürünün geliştirilmesine yönelik iyi uygulama örneklerini kutupanne@gmail.com adresinden bizimle paylaşarak daha fazla alternatifin sunulmasına katkı sağlayabilirsiniz.
Kütüp-annenin isteği üzerine “kitaplara ve kütüphanelere dikkat çekmek, kütüphane haftasını kutlamak” amaçlı gönüllü bir ekip çalışması yaptık.
Gelir amaçlı olmadığı ve mümkünse emek veren künyesi ile paylaşıldığı sürece, her yerde söyleyebilir, dinletebilir, paylaşabilirsiniz. Özellikle okullarda tabii. Çorbada sizin de bir tuzunuz olmuş olur.
Proje fikri için Kütüp-anne ve gönüllülerine,
Sözler için Sara Şahinkanat’a,
Beste için Cenker Kardeşler’e,
Solistlik için Nisa Ayyıldız’a teşekkürlerimizle…
Canım bazen çok sıkılır
Ruhum ister macera…
İşte o zaman sığınırım
Güzel mi güzel bir kitaba…
Astronot olur, aya giderim…
Tohum olur fidana dönerim.
İstersem dünyayı kurtarır…
Canavarı bir lokmada yerim…
Kanatlı, kanatsız gökyüzünde uçarım.
Bazen sihir, bazen bilimle.
Canım bazen çok sıkılır
Ruhum ister macera…
İşte o zaman sığınırım
Güzel mi güzel bir kitaba… (Nakarat)
Dostum bazen bir köpektir…
Bazen sevimli bir kedi.
Evini kaybetmiş bir çocuk…
Ya da vardır bir engeli…
Kötülükleri akıl yoluyla yenerim…
Dostlarımla birlik olmayı çok severim.
Canım bazen çok sıkılır
Ruhum ister macera…
İşte o zaman sığınırım
Güzel mi güzel bir kitaba… (Nakarat)
Paylaşmaktır en güzeli.
Hem kitabı, hem kitaba sevgiyi.
Haydi gel burada buluşalım
Kütüphanedir bunun yeri.
Kütüphanedir bunun yeri.
Canım bazen çok sıkılır
Ruhum ister macera…
İşte o zaman sığınırım
Güzel mi güzel bir kitaba… (Nakarat)
Türkiye’nin farklı köşelerinden Çocuklarımızın Kütüphane Şarkısı Performanslarını aşağıda bulunan videolardan izleyebilirsiniz. 2019 yılı içerisinde 25-31 Mart tarihleri arasında kutlanan kütüphane haftasında ya da 23 Nisan gösterilerinizde ya da okuma bayramlarında kütüphane şarkısı ile yapacağınız performansları bizimle paylaşın ki Tüm Türkiye’den katılımı bir araya getirebilelim.
Gelişim psikolojisine, gelişim veya eğitimi ile alakalı olan tüm kaynaklara baktığımızda bilimsel olarak da ispatlanmıştır ki çocuk deneyimleyerek öğrenir. Deneyimlemek, çocuklar için çok önemlidir. Çocuklar, dünya ile ilgili bağlantısını deneyimleyerek elde ediyor ve bunu işlevselleştiriyorlar.
Yani “portakal budur” diye resmini göstermek yerine bir portakalı çocuğun eline verdiğinizde, onu kokladığında, onu soyduğunda, tadına baktığında ve portakal sesini kelimesi ile eşleştirdiğinde çok daha farklı olacaktır. Bu yüzden de çocuk gelişiminde ve eğitiminde bunu destekleyici etkinlikler çokça yapılmaktadır.
Hikayeler, masallar ve bununla ilgili çocuğun dünyasında olan en önemli kaynak “kitaplardır”.
Çocuklar kitaplarla ve hikayelerle tanıştırıldığında ve onlarla ilgili etkinliklerle desteklendiğinde görüyoruz ki çocuklar reddetmiyorlar, kabulleniyorlar ve bizzat içselleştiriyorlar.
Bu proje ile özel ve konuyla bağlantılı bir ortam ve bir uzman ile karşılaşmak çocuk için büyük bir zenginlik olacaktır. Hayatı boyunca unutamayacağı bir örültü, bir şablon, bir anı oluşturacaktır ki bu çok önemli ve destekleyici bir durum. Yetişkinlerde öğrenmek yalnızca görmek veya duymak ile olabilirken dünyayı yeni tanıyan çocuk için ortam ve duyularını kullanabilmek daha kalıcı olur.
Çocukların daha çok tecrübeye, daha çok edinime, daha çok çevresi ile ilişki kurmaya ihtiyacı var. Her hikaye çocuğa bir dünya açıyor ve algısına pek çok şey katıyor. Dünyasına kattığı cümleler, figürler, kahramanlar, öğeler, verilen mesajlar çocuk için çok anlamlı bir yer ediyor. Belki de çocuklukta cebimize koyduğumuz en önemli şeyler duyduğumuz hikayeler, kıssalar, fıkralar… Bu tarz şeyler bizde öğrenmede çok etkili oldu.
Yaşadığımız şeyler nerelerde gerçekleşti ise eşlestirip örüntüleme yapıyoruz. Mesela güzel bir anıyı hatırlarken o anıyı nerede yaşadığımızdan bahsederiz. “bir bahçedeydim, güzel bir sahil kenarındaydım, şöyle bir yerdeydim” gibi…
Böyle bir projede yer almayı ben de candan isterim. Bu özel, etkin ve son derece verimli çalışmasından dolayı da Kütüp-Anne Ekibini, projeye destek verenleri tebrik ederim. Bu projenin yaygınlaşmasını, zenginleşmesini, bu zenginliği çocukların yaşamasını dilerim.
#mekanındaokuyoruz
Kütüphanedeki Aslan (Michelle Knudsen)-Uçanbalık Yayınları (Kütüphane)
Dikkat! Bu Kütüphanede Ejderha Var! (Carly Hart)-Pearson Yayınları (Kütüphane)
Kütüphane Tavşanı-Organik Kitap (Annie Silvestro)-Beyaz Balina Yayınları (Kütüphane)
Dünyanın En Yüksek Kitap Dağı (Rocio Bonilla)-Günışığı Kitaplığı (Kütüphane)
Madeline Finn İle Kütüphane Köpeği (Lisa Papp)-Hep Kitap (Kütüphane)
Tavşan Maydanoz’un Kitapları Anlatan Kitabı (Frances Watts)-Binbir Çiçek Yayınları (Kütüphane)
Bekçi Amos’un Hastalandığı Gün (Philip C. Stead)-YKY (Hayvanat Bahçesi)
Gergedanlar Krep Yemez (Anna Kemp)-Pearson (Hayvanat Bahçesi)
Mamut Yıkama Rehberi (Michelle Robinson)- Pearson (Banyo)
Rosie’nin Şapkası (Jullia Donaldson)- Beta Kids ( Park, bahçe, orman)
Temiz (Emily Gravett)- Beta Kids ( Orman)
Bu Kitap Benim Köpeğimi Yedi (Richard Byrne)- Uçan Fil Yayınları ( Sırt üstü uzanarak)
Bir Fikirle Ne Yaparsın? ( Kobi Yamada)- Nar Çocuk ( Sırt üstü uzanarak, hayal gücü)
Aç Tırtıl (Eric Carle)-Mavibulut Yayınevi ( Park, bahçe, Konya Tropikal Kelebek Vadisi)
Beyoğlu Macerası (Sara Şahinkanat)-YKY ( İstanbul Beyoğlu)
Yüz Yüz (Leo Lionni)- Elma Yayınevi (Deniz, deniz kıyısı, akvaryum)
Diş hekiminde (Anne Civardi)- Tübitak Yayınları ( Diş hekiminde)
Katie ve Yıldızlı Gece (James Mayhev)-YKY ( Sanat Müzesi)
Dalga (Suzy Lee)- Maev Yayıncılık (Deniz, deniz kıyısı, akvaryum)
Esrarengiz Kemancı (Kathy Stinson, Dusan Petricic)-Kuraldışı Çocuk (Klasik müzik konseri, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası)
Bir Milyon Ne Kadar Büyük? (Anna Milbourne)-Tübitak Yayınları (Gökyüzü (gece))
Memo ve Ay (Alice Briere-Haquet)- Mavibulut Yayınları (Gökyüzü (gece))
Çok Çok Büyük Bir Dinozor (Richard Byrne)-Formül Yayıncılık (Medeniyet, Arkeoloji Müzesi)
İyi geceler, Farecikler (Frances Watson)-1001 Çiçek Yayınevi (Yatak, uyku öncesi)
Küçük Ayı ve Ahlat Ağacı (Yalvaç Ural)-YKY (Orman)
Uçakta (Anne Civardi)-Tübitak Yayınları (Uçakta)
Müzisyen İnek Sırma (Geoffroy de Pennart)-Kır Çiçeği Yayınları (Klasik müzik konseri, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası)
Bir Dostluk Masalı (Susanna Isern)-Uçanbalık Yayınları ( Postane)
Tren İstasyonunda Bir Gün (Olivia Brookes)- Tübitak Yayınları (Tren Garı)
Havalimanında Bir Gün (Olivia Brookes)- Tübitak Yayınları (Havalimanı/Havaalanı)
NOT: Tüm kitapları bağlamında veya sırtüstü/yüzüstü uzanarak, hayal gücünüzle canlandırarak okumalar yapıp, ardından çocuğunuzdan resimlemesini istemeniz; öğrenmesini kalıcı ve keyifli bir hale getirecektir.